Auto6 min

Milieuzones in Nederland en het buitenland

Ongetwijfeld ben je ze een keer tegenkomen in het binnen- en buitenland: milieuzones. Maar wat doen milieuzones precies? Voor wie gelden ze? In dit blog vertellen we alles wat je moet weten over milieuzones.

Robert Veltkamp

Robert Veltkamp

auto
Milieuzones in Nederland en het buitenland

Wat is een milieuzone?

Een milieuzone is een gebied dat alleen toegankelijk is voor voertuigen met een lage uitstoot. Steden stellen een milieuzone in om de uitstoot van fijnstof en NOx (stikstof-zuurstofverbindingen) in een deel van de stad te verlagen. Het doel van milieuzones is om de luchtkwaliteit in steden te verbeteren, al is de effectiviteit in de praktijk nog twijfelachtig.

Milieuzones in het buitenland

In Nederland stellen steeds meer gemeentes een milieuzone in voor vracht- en/of personenauto’s, maar in de rest van Europa is de milieuzone al langer gemeengoed. In bijvoorbeeld Duitsland, Oostenrijk, Frankrijk, Italië en Spanje zijn milieuzones al langer van kracht.

Milieuzones in België

In België zijn milieuzones in de steden Antwerpen en Brussel actief. In de binnensteden geldt een zogenoemde lage emissiezone (LEZ). Via de websites lez.antwerpen.be  of lez.brussels  kun je controleren of je auto de milieuzone in mag. Vanaf 2020 zijn er strengere regels van kracht. Auto’s die op benzine, aardgas of lpg rijden en minimaal aan de emissienorm Euroklasse 2 voldoen, mogen de milieuzone betreden.

Voor dieselauto’s zijn de regels strenger. Alleen dieselauto’s die aan Euroklasse 5 en 6 voldoen, mogen de milieuzone in. Dieselauto’s die aan Euroklasse 4 voldoen, mogen alleen na betaling de milieuzone betreden. Auto’s die aan Euroklasse 1, 2 en 3 voldoen moeten een LEZ-dagpas  kopen. Dit kan maximaal acht keer per jaar. Dat geldt eveneens voor benzineauto’s die aan Euroklasse 1 voldoen.

Vanaf 2025 worden de normen verder aangescherpt. Dieselauto’s dienen dan minimaal aan Euroklasse 6 te voldoen. Voor auto’s op benzine en lpg ligt de ondergrens bij Euroklasse 3. Wie zich niet aan de regels houdt, riskeert een boete van minimaal 150 euro. De steden waarschuwen voor bedrijven die milieuvignetten aanbieden. Deze zijn niet geldig in de milieuzones.

Auto’s met een buitenlands kenteken dienen zich normaliter te registreren voordat zij de milieuzone mogen betreden. De gemeenten Antwerpen, Brussel en Gent maken echter een uitzondering voor auto’s met een Nederlands kenteken, omdat die steden over voertuiggegevens van de RDW beschikken. Let op: vooralsnog wordt het plan doorgezet om per 1 januari 2023 van heel Wallonië een milieuzone te maken.

Milieuzones in Duitsland

In Duitsland gelden in veel grote stadscentra zogenoemde Umweltzones. Deze zones kun je alleen betreden als je in het bezit bent van een milieusticker. Deze kun je van tevoren online bestellen, maar ook aanschaffen bij Duitse garages, gemeentes en keuringsstations.

Voor het aanschaffen van een sticker heb je altijd het kentekenbewijs van de auto nodig. De milieusticker wordt namelijk aan de hand van het kenteken toegekend. Er zijn drie kleuren milieustickers: groen, geel en rood. De kleur van de sticker is afhankelijk van de Euroklasse van de auto. Op de sticker staat ook het kenteken van de auto, zodat de sticker niet stiekem in een andere auto geplakt kan worden.

De rode stickers worden niet meer uitgegeven. Via www.milieusticker.nl is op te vragen voor welke kleur sticker de auto in aanmerking komt.

Met een groene sticker kom je moeiteloos elke milieuzone binnen, maar voor de overige stickers geldt dat niet. Gele stickers worden beperkt toegelaten en de rode stickers zelfs geweerd. De exacte toelatingsregels en de omvang van de zones verschillen per stad. Sommige milieuzones beslaan zelfs slechts een specifieke straat.

Daarom vind je hieronder enkele handige links:

  • Hier  vind je een complete lijst met welke stickers verplicht zijn per plaats (in het Duits)

  • Hier  vind je een complete lijst met welke stickers verplicht zijn per plaats (in het Engels)

  • Kaartje  met milieuzones per plaats in Duitsland

  • Lijst  met milieuzones per plaats in Duitsland

Milieuzones in Frankrijk

In Frankrijk gelden andere regels. In de hoofdstad Parijs is bijvoorbeeld permanent een lage-emissiezone van kracht. Die mag je alleen betreden met de Franse milieusticker ‘Certificat qualité de l'air’ (CQA ).

De Certificat qualité de l'air (CQA) kent 6 gradaties:

  • groen (1)

  • paars (2)

  • geel (3)

  • oranje (4)

  • rood (5)

  • grijs (6).

De gradatie is afhankelijk van het type voertuig, de Euroklasse en de leeftijd van het voertuig. De groene sticker geldt uitsluitend voor emissievrije auto’s, dus batterij-elektrisch of rijdend op waterstof.

De milieusticker dien je minimaal tien werkdagen van tevoren aan te vragen. De sticker of een aankoopbevestiging dien je vervolgens achter de voorruit te plakken. Alleen voertuigen met een milieusticker in de categorie 1 tot 3 mogen de binnenstad van Parijs betreden. Een milieusticker is geldig in heel Frankrijk maar de beperkingen die voor een sticker gelden kunnen per stad verschillen.

Voertuigen tot bouwjaar 1997 wordt niet eens een milieusticker toegekend. Verder kunnen veel Franse steden en departementen zelf tijdelijke milieuzones instellen. Mocht de luchtkwaliteiten op sommige dagen zodanig slecht zijn, dan kan acuut besloten worden om een milieuzone af te kondigen. Ook dan is het afhankelijk van het vignet of je een zone mag betreden. De zones worden vaak via de lokale media aangekondigd.

Handig om te weten:

  • Dit  is de Franse website over milieuzones met alle informatie

  • Via deze link  kun je een milieusticker voor Frankrijk bestellen

Milieuzones in Nederland 2020 en boetes

Ook in Nederland stellen steeds meer gemeentes een milieuzone in. De eerste milieuzones werden in 2007 in Utrecht en Eindhoven van kracht. Ondertussen zijn er milieuzones in Amsterdam, Arnhem, Breda, Delft, Den Haag, Eindhoven, Leiden, Maastricht, Rijswijk, Rotterdam, ’s-Hertogenbosch, Tilburg, Utrecht en per 1 januari 2022 ook in Haarlem. Het betreden van een milieuzone wordt altijd aangekondigd met verkeersborden en vaak ook met een aanduiding op de rijbaan of via matrixborden.

Gele en groene milieuzone sinds 2020

Tot 2020 gold in Nederland geen uniform beleid voor milieuzones. Elke gemeente kon zelf regels bepalen en dat zorgde vaak voor verwarring. Daarom is er sinds 1 januari 2020 een landelijk milieuzonebeleid. Er zijn twee varianten van de milieuzone: een gele en een groene milieuzone. Steden mogen zelf kiezen welke variant zij hanteren.

Milieuzone personenauto’s en bestelauto’s

De gele milieuzone mogen alle dieselvoertuigen met Euroklasse 3 of hoger betreden. In de groene milieuzone mogen dieselvoertuigen met Euroklasse 4 komen. Benzineauto’s kunnen dus niet geweerd worden. Om de nieuwe regels te verduidelijken, krijgen de verschillende milieuzones eigen verkeersborden.

In 2025 worden de regels aangescherpt. Vanaf 1 januari 2025 mogen alleen diesels met Euroklasse 4 of 5 en hoger de milieuzone in. Ook mag een stad vanaf 2025 voor vrachtverkeer een zero-emissiezone invoeren. Dan mogen dus alleen nog bestelbussen en vrachtwagens met een uitstootvrije aandrijving deze delen van de stad in. Iets om rekening mee te houden als je nu de aanschaf van een bedrijfswagen overweegt.

Zeker weten welke regels gelden voor de stad die je wilt bezoeken? Kijk dan op de betreffende gemeentewebsite. Daar vind je altijd de meest actuele informatie. Ook bieden sommige gemeentes een kentekencheck waarmee je direct ziet of jouw voertuig de milieuzone in mag.

Ontheffing

Onder bepaalde voorwaarden zijn ontheffingen voor de milieuzone te verkrijgen. Bijvoorbeeld voor oldtimers van meer dan 40 jaar oud, rolstoeltoegankelijke voertuigen en kampeerwagens van bewoners van de betreffende stad. Meer informatie over de mogelijke ontheffingen is hier te vinden.

Controle milieuzones

Gemeentes controleren de milieuzones door middel van automatische kentekenregistraties. Op het moment dat een auto de milieuzone betreedt, wordt het kenteken door een camera langs de rijbaan gescand. In sommige steden wordt de bestuurder vervolgens door matrixborden met daarop zijn kenteken geattendeerd dat hij een verboden gebied inrijdt. Wie vervolgens toch doorrijdt, riskeert hoge boetes. De hoogte van de boetes is met de landelijke milieuzoneregels eveneens gelijkgetrokken. De boete voor personen- en bestelauto’s bedraagt 100 euro, voor vrachtwagens 250 euro. Beide bedragen zijn nog exclusief administratiekosten.

Milieuzones voor vrachtwagens

Voor vrachtwagens gelden andere regels. Hiervoor bestaat alleen de groene milieuzone. Dan mogen dus alleen vrachtwagens met Euroklasse 4 en hoger de stad in. De milieuzone voor vrachtwagens wordt al in 2022 aangescherpt: vanaf 1 januari 2022 mogen alleen vrachtwagens met Euroklasse 6 en hoger de milieuzone in. Vanaf 1 januari 2025 mogen steden zelfs een zero-emissiezone invoeren voor vrachtverkeer. Dan komen alleen bestelbussen en vrachtwagens die niets uitstoten de stad nog in.

Milieuzones voor snor- en bromfietsen

Voor snor- en bromfietsen geldt nog geen landelijk beleid en is het aan de steden zelf of en hoe zij de milieuzone voor snor- en bromfietsen invullen. In Amsterdam geldt bijvoorbeeld een milieuzone voor brommers en scooters met een bouwjaar van vóór 2011 en de gemeente Den Haag hanteert sinds 1 januari 2020 een milieuzone voor brom- en snorfietsen met een tweetakt benzinemotor.